W ubiegłym roku na polskich drogach doszło do prawie 32 tys. wypadków samochodowych, w których zginęło łącznie niemal 3 tys. ludzi a rany odniosły kolejne 38 tys.[1]. Sporo za dużo! I to tylko na polskich drogach. A ile ludzi śmierć poniosło na drogach światowych? Tego już nie sposób obliczyć. Z pełnym przekonaniem można, więc powiedzieć, że wypadki drogowe stały się już prawdziwą epidemią. Warto poszukać, zatem pacjenta „zero”.
Historia ta sięga roku 1869. W Polsce, a właściwie na ziemiach polskich, Jan Matejko maluje swój słynny obraz „Unia lubelska” a w czasopiśmie „Przegląd Tygodniowy” ukazał się pierwszy tekst Henryka Sienkiewicza. Na świecie zaś w Rosji Dymitr Mendelejew prezentuje swój autorski projekt układu okresowego pierwiastków a w USA narodził się zawodowy futbol amerykański. W tym samym roku, w Irlandii zmarł także ‘pacjent zero’ nowożytnej epidemii– wypadków samochodowych.
I dziś możemy dokładnie go, a dokładniej mówiąc ją, bo pierwsza śmiertelna ofiara przemysłu samochodowego była kobietą, zidentyfikować. Nazywała się Mary Ward i w 1869 miała zaledwie 42 lata. Choć była damą niezwykle utalentowaną, wynalazcą i pisarką, po prostu naukowcem, została zapamiętana głównie przez pryzmat tego, co stało się w ostatnim dniu jej życia. A tego pechowego dnia – a był to 31 sierpnia 1869 rok– pani Ward wybrała się na przejażdżkę samochodową domowej roboty pojazdem o napędzie parowym. I może samochód w naszym dzisiejszym zrozumieniu tego słowa to jeszcze nie był, to zabił tak samo skutecznie.
Ale do rzeczy. 31 sierpnia 1869 roku w Parsontown (dzisiaj: Birr) w Irlandii Mery Ward wraz z mężem korzystała z uroków rodzącej się dopiero motoryzacji. Choć pojazd parowy może i nie rozwijał zawrotnych prędkości, to poprzez nieszczęśliwy splot okoliczności kobieta zginęła. Nie na skutek zderzenia, dachowania czy kolizji z czymś nieruchomym. Pani Mery po prostu wypadła z niezabudowanej kabiny i uderzając o ziemię pod kołami (drewnianymi zresztą) skręciła kark! Tak tragicznie i tak po prostu!
Dawid Siuta
[1] Wypadki drogowe w Polsce w 2018 roku, oprac. E. Symon, Z. Sudoł, raport, Komenda Główna Policji, Warszawa 2019, s. 5.
Pingback: Kamień Jadwigi Krause w Sosnówce Górnej. Najstarszy pomnik ofiary wypadku samochodowego w Polsce właśnie pod Karkonoszami? - GÓRSKIE WYRYPY