Polacy – Niemcy. Sąsiedzi pod specjalnym nadzorem | Recenzja

Anna Wolff-Powęska, Polacy – Niemcy. Sąsiedzi pod specjalnym nadzorem

W ostatnim czasie, nakładem Wydawnictwa Poznańskiego ukazał się zbiór wybranych artykułów prof. Anny Wolff-Powęskiej, wybitnej uczonej specjalizującej się w tematyce stosunków polsko-niemieckich i historyka idei. Wybrane teksty, które okazywały się od  marca 1992 r. do czerwca 2016 r. na łamach Gazety Wyborczej oraz artykuły naukowe, które Pani Profesor napisała do Przeglądu Politycznego znalazły się w publikacji opatrzonej tytułem „Polacy – Niemcy, Sąsiedzi pod specjalnym nadzorem”.     

Przedmiotem zainteresowania tekstów, które znajdziemy na kartach tej książki były szeroko rozumiane problemy i wyzwania w stosunkach polsko-niemieckich, krótko po zjednoczeniu Niemiec, aż po dzień dzisiejszy. Autorka w kolejnych artykułach poprzez komentowanie bieżących wydarzeń przedstawia, wyjaśnia i ocenia relacje z naszym zachodnim sąsiadem, a jak się okazuje z perspektywy czasu przedstawia czytelnikowi trafne rekomendacje i recepty na „dobre sąsiedztwo”. W swoich felietonach nie skupia się jedynie na wydarzeniach, o których właśnie pisze. W trosce o czytelnika w momentach tego wymagających powraca do wcześniejszych dekad by przypomnieć osoby najbardziej zasłużone dla pojednania polsko-niemieckiego, problemy przed jakimi stały relacje Polski z dwoma państwami niemieckimi i scenariusze, jakie wtedy obrano. Niestety w wielu przypadkach obawy autorki sprawdziły się, co zawsze było dwoma krokami w tył w stosunkach na linii Berlin-Warszawa.                                                                  Obiektem zainteresowania Pani Profesor są m.in. wyzwania przed oboma państwami po przemianach przełomu 1989/1990, rozliczanie z przeszłością, pamięć zbiorowa, polityka historyczna, pozycja Niemiec w Europie i strukturach unijnych, rola Niemiec w polskiej akcesji do UE, odrodzenie nacjonalizmów na Starym Kontynencie, dorobek na rzecz dobrego sąsiedztwa i jego zaprzepaszczenie w ostatnich latach. Autorka, jako osoba nie powiązana z żadnym ugrupowaniem politycznym nie boi się w wielu miejscach poddać krytyce rządzących w Polsce za odejście od wypracowanej przez lata polityce względem Berlina na rzecz partykularnych celów, osiąganych przez populistyczne zagrywki. W miejscach tych zawsze przedstawia zasługi takich ludzi jak Tadeusz Mazowiecki, Stanisław Stomma, środowisk „Znaku”, „Więzi” czy „Tygodnika Powszechnego”, którzy przez lata przygotowywali grunt pod dobre stosunki między tymi państwami. Ich dorobek, zdaniem autorki odrzucony m.in. przez budowniczych „IV RP” nie tylko nie czyni z Polski silnego gracza na arenie międzynarodowej, ale i nie przekłada się pełną suwerenność, której w ich mniemaniu nie osiągnięto po 1989r.

O wartości tej pozycji świadczy też fakt, że wstępem opatrzył ją Adam Daniel Rotfeld, były minister spraw zagranicznych, podkreślając zasługi autorki na rzecz kształtowania postaw moralnych, w duchu orędzia biskupów polskich do niemieckich z 1965 r. Ta pozycja, szczególnie dla ludzi młodych, urodzonych po 1989 r. będzie świetną okazją by jeszcze raz ocenić stosunki polsko-niemieckie i spojrzeć na nie inaczej, wczytując się słowa niekwestionowanego autorytetu w tej dziedzinie.

Wydawnictwo: Poznańskie

Ocena recenzenta: 6/6

Maciej Skrzypek

Leave a Comment

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

*