Beata Puc-Stępniak (red.), Skarby sztuki. Muzeum Narodowe w Gdańsku
Muzeum w Gdańsku jest instytucją o dość niezwykłym rodowodzie. Jest ono kontynuacją założonego w 1872 roku Muzeum Miejskiego (Stadmuseum) w Gdańsku. Tym samym dzisiejsze Muzeum Narodowe w Gdańsku jest jedną z najstarszych tego typu instytucji na obecnych ziemiach polskich.
Przełomowy wpływ na muzeum i jego zbiory wywarła II wojna światowa, podczas której znaczna cześć znajdujących się w nim zbiorów uległa zniszczeniu bądź rozproszeniu. Dzisiejszy wygląd muzeum, jak i zgromadzone zbiory są efektem wieloletniej pracy polskich muzealników, którzy przejęli ocalałe artefakty historyczne i kontynuowali prace nad dziedzictwem Gdańska i jego okolic.
Dzieło Skarby sztuki. Muzeum Narodowe w Gdańsku ukazuje nam nie tylko wielość, ale także różnorodność zbiorów zgromadzonych przez Muzeum. Wysoką rangę muzeum wskazuje fakt, iż w 1972 roku zostało ono przemianowane na Muzeum Narodowe w Gdańsku, zostając tym samym, jednym z siedmiu najważniejszych muzeów polskich.
W zbiorach muzeum znajdują się bardzo bogate kolekcje malarstwa niderlandzkiego i flamandzkiego. Szczególnie godne wyróżnienia jest jedno z największych dzieł znajdujące się obecnie w polskich rękach, a więc Sąd Ostateczny autorstwa niderlandzkiego malarza Hansa Memlinga. Warto też odnotować jak to dzieło trafiło do Gdańska. Otóż galera płynąca na trasie Londyn, Florencja, Piza została zaatakowana i zrabowana przez gdańskiego kapra Paula Benekego, dowodzącego karawelą Peter von Danzig. Zdobyta zawartość galery została rozdzielona między trzy hanzeatyckie miasta: Gdańsk, Bremę i Stadt. Ostatecznie ołtarz trafia do Gdańska.
Zbiory muzeum dość mocno charakteryzuje przynależność państwowa w danym okresie historycznym. Stąd też nikogo nie dziwi, że dzieła wieków XIX-XX to malarstwo głównie niemieckie, zaś malarstwo nowoczesne to obrazy autorstwa polskich malarzy.
Muzeum ma również bardzo rozbudowane zbiory grafik i rycin, jednak to złotnictwo przez wieki charakteryzowało Gdańsk. Bardzo wysoka forma artystyczna i znakomita technika złotnicza spowodowała, że do naszych czasów przetrwało wiele tworów tego rzemiosła. Niestety większość rozproszyła się po świecie.
Skarby sztuki. Muzeum Narodowe w Gdańsku to książka ukazująca w pełni bogactwo zbiorów gdańskiego muzeum. Dla osób, które nie wybiorą się na Pomorze, aby zobaczyć je osobiście, album Wydawnictwa Arkady z pewnością godnie zastąpi osobiste przemierzanie kolejnych sal muzealnych.
Ocena recenzenta: 6/6
Mariusz Sioch
